Акт продажи недвижимости; 1359 г.; Архив СПбИИ РАН. ЗЕС. Колл. 4. Карт. 134. № 6

Категории

Рукописи латинского алфавита

Идентификатор
Акт продажи недвижимости; 1359 г.; Архив СПбИИ РАН. ЗЕС. Колл. 4. Карт. 134. № 6
Название
Акт продажи недвижимости; 1359 г.; Архив СПбИИ РАН. ЗЕС. Колл. 4. Карт. 134. № 6
Вид (Тип)
Акт
Разновидность (характер)
Нотариальный акт
Самоназвание
Instrumentum vendictionis iure proprio imperpetuum
Аннотация
Нотариальный акт, в соответствии с которым братья Меркаданте и Цилио, сыновья покойного сер Джованни, сыродела, c одной стороны и Флорио, торговец рыбой, сын покойного господина Николо из Мантуи с другой стороны продают нотарию Джакопо де Гваленго, сыну покойного магистра Нашимбене, кузнеца, за 105 болонских лир принадлежащую им часть неделимого имущества, а именно каждая сторона свою треть дома, крытого черепицей, частью окруженного стенами, с участком земли. Вышеуказанная часть дома находится в держании по праву узус у Бертоламео и Бенвенуто де Мартинеллис за ежегодную плату 10 болонских лир, половину на Рождество, другую половину на Пасху. Госпожа Оберта, жена вышеуказанного Меркаданте, госпожа Франческа, жена вышеуказанного Цилио, и Джакомина, жена вышеуказанного Флорио, одобряют продажу и отказываются от своих прав на проданное имущество.
Подлинность
Подлинник
Аргументация подлинности
Совокупность признаков: пергамен, сохранность чернил, особенности почерка, аутентичный формуляр.
Размеры
904 х 189 мм
Количество листов
1
Алфавит
Латиница
Стиль / тип письма
Нотариальный курсив
Материал
Форма
Отдельный лист
Формат листа / тетради
Carta transversa
Цвет чернил
Коричневый
Страна
Италия
Учреждение создания
Провенанс
В XIX веке документ хранился в Государственном архиве Модены (Италия). Приобретен Николаем Петровичем Лихачевым в период до 1914 года.
Библиография
Срединская Н.Б. Феррара XIV века в отражении актов родового архива Сакрати. М.: Индрик, 2017; Краснова И.А. Мелкие и средние землевладения флорентийских граждан: значение «подере» и «вилл» в повседневной жизни // Электронный научно-образовательный журнал «История». 2017. T. 8. [Электронный ресурс]; Кононенко А.М. К вопросу о западноевропейском средневековом частном акте // Вспомогательные исторические дисциплины. Т. III. Л.: Наука, 1970. С. 350-360; Кононенко А.М. К истории итальянского нотариата XI-XIII вв. // Вспомогательные исторические дисциплины. Т. VI. Л: Наука, 1974. С. 318-330; Люблинская А.Д. Латинская палеография. М.: Высшая школа, 1969; Cappelli A. Cronologia, cronografia e calendario perpetuo: dal principio dell'Era Cristiana ai giorni nostri. Milano: Ulrico Hoepli Editore, 1930.
Состояние памятника
Хорошее
Состояние надписи
Текст полностью сохранный.
Текст на языке оригинала
[Нотариальный знак] (1) In XPisti nomine amen. Anno eiusdem Nativitatis Millesimo trecentesimo quinqua- (2) gesimo nono indictione duodecima die vigesimosexto mensis Maii, Ferrarie, (3) in Maiori ecclesia Ferrariensis. Presentibus testibus vocatis et rogatis: Merchatelo (4) notario filio quondam Nicolini notarii de Bonaçolis de contrata Sancti Thomaxii, (5) Anthonio de Curlo notario de contrata Sancte Marie de Vado, Berthacio filio quondam Benvenuti Condele (6) de contrata Sancti Romani et aliis. Merchadans et Çilius fratres, filii quondam ser Iohannis caxaroli de (7) contrata Sancti Romani et uterque eorum se et sua bona principaliter et insolidum obligantes pro se et suos heredes pro tercia (8) parte medietatis pro indiviso infrascripte domus et Florius sprochanus filius quondam Nicolai de Mantua (9) qui habitat Ferrarie in contrata Sancti Iacobi obligans se et sua bona per se et suos heredes pro alia tercia parte medi- (9) etatis pro indiviso infrascripte domus hoc instrumento vendictionis iure proprio imperpetuum dederunt, vendiderunt (10) et tradiderunt Iacobo notario filio quondam magistri Nascimbene fabri de Gualengo de contrata Sancti Andree, (11) presenti, ementi et recipienti pro se et suis heredibus duas partes medietatis pro indiviso domus copate, so- (12) lerate et partim murate, posite Ferrarie in contrata Sancti Iacobi infra hos confines: uno latere Nicholaus et (13) Bona[guixa] fratres iure usus a Çacharia de Paganis, alio latere magister Petrus Achanellis, (14) uno capite via siligate et alio capite via a Voltis vel si qui alii sunt veriores confines. Quas duas (15) partes pro indiviso medietatis dicte domus Bertolameus et Benvenutus de Martinellis tenent (16) ad usum a predictis Merchadante, Çilio et Florio, solvendo omni anno nomine usus dicte rei (17) decem libras et dimidiam bononinas videlicet dimidiam in festo Nativitatis Domini nostri Ihesu XPisti et aliam dimidiam (18) in festo Paschatis Rexurectionis Domini nostri Ihesu XPisti. Et hanc rem dicti venditores dederunt, vendiderunt (19) et tradiderunt dicto emptori presеnti et recipienti cum introytu et exitu suo, suisque certis, iustis finibus et (20) coherentiis et cum omnibus et singulis que dicta res vendita habet super se supra se intra se seu infra (21) se habictis in integrum omnique iure et actione, usu, requisictione sibi ex dicta re vendita aut ipsi (22) rei modo aliquo pertinente. Et insuper dicti venditores dederunt, cesserunt, transtulerunt atque (23) mandaverunt dicto emptori presenti et recipienti omnia iura, omnesque actiones reales et personales, (24) utilles et directas, tacitas et expressas, que et quas habent vel habere possent in dicta re vendita et (25) ocaxione ipsius rei et verssus quamcumque personam que de dicta re vendita inlicite ocupasset et quam (26) et quas dicti venditores habent seu habere poterant vel possent contra et adverssus dictos usuarios (27) et utrumque eorum in solidum et eorum bona in petendo et exigendo ab eis et ab utroque eorum in solidum de cetero (28) dictum usum dicte rei in terminis antedictis et duplum dicti usus et pena secundum tenorem (29) instrumenti usus dicte rei. Et ponentes dictum emptorem in locum suum procuratorem constituentes ut in rem (30) suam ut ad modo dictus emptor possit agere, experiri, excipere, replicare, defendere, consequi, ex (31) se tueri et omnia et singula facere et exercere de dicta re vendita actionibus utilibus, directis, (32) realibus et personalibus quemadmodum dicti venditores facere poterant vel possent vel ante (33) hunc presentem contractum et vendictionem facere poterant vel potuissent. Nominatim pro pretio (34) et merchato inter eos convento et diffinito centum quinque librarum bononinarum quod pretium dicti (35) venditores fuerunt contenti, confessi et bene in concordia cum dicto emptore presenti et stipulanti se ab (36) eodem habuisse et recepisse totum sine ulla diminuctione. Renunciantes exceptioni non dacti (37) non habicti non recepti et non sibi numeracti pretii predicti speique fucture habictionis et numeractionis, forique (38) privilegio, beneficio novarum constitutionum et epistole Divi Adriani, exceptioni doli malli, condictioni in factum (39) et sine causa, omnique alii exceptioni et legum auxilio sibi competenti vel competituro. Et si dicta res vendita nunc (40) nunc [дважды] plus dicto pretio valet vel ullo tempore valuerit in magna vel modica quantitate illud plus quantum- (41) cumque sit vel fuerit dicti venditores titulo pure, simplicis irrevocabilis donactionis inter vivos [quam] nulla (42) ingratitudine seu ofenssa revocari possit dederunt, donaverunt et remiserunt dicto emptori et pactum (43) fecerunt eidem de non plus petendo nec ullo tempore aliquam questionem movendo dantes et con- (44) cedentes dicto emptori presenti et recipienti licentiam et liberam potestatem intrandi et standi tenutam et (45) corporalem possessionem dicte rei vendite sua auctoritate ad habendum, tenendum, possidendum, usufructandum, (46) vendendum, donandum, alienandum et quicquid dicto emptori suisque filiis et heredibus de cetero de dicta re (47) vendita iure predicto placuerit faciendum. Constituentes dicti venditores se pro dicto emptore et eius nomine (48) dictam rem venditam precario nomine possidere donec ipsius rei vendite dictus emptor tenutam (49) et possessionem adeptus fuerit corporalem et cum tenutam et corporalem possessionem dicte rei vendite ingressus fuerit (50) in continenti, dicti venditores revocant precarium et desinunt possidere et ipsum emptorem et eius heredes (51) dicti venditores in vacuam et expeditam possessionem dicte rei vendite inducere et manutenere promiserunt (52) omnibus suis iudiciis et expensis. Quam rem venditam dicti Merchadans et Çilius et uterque eorum se et (53) sua bona principaliter et in solidum obligantes per se et suos heredes pro tercia parte medietatis pro indiviso dicte rei et (54) dictus Florius se et sua bona obligans per se et suos heredes pro alia tercia parte medietatis pro indiviso (55) dicte rei promiserunt dicto emptori presenti et stipulanti legiptime ab omni persona, colegio et universsitate (56) auctoriçare et defendere in causa et extra imnibus suis iudiciis et expensis et refficere et restituere promiserunt (57) dicto emptori presenti et stipulanti omnia dampna et expensas que et quas fecerint vel habuerint in causa et extra pro dicta (58) re vendita defendenda et manutenenda et pro omnibus et singulis in presenti instrumento insertis sibi facere, (59) obsservari tam si dictus emptor obtinuerit in causa, quam si sucubuerit credendo de dampnis et expensis (60) suo nudo et simplici verbo sine onere sui sacramenti vel alio testium probatione. Remictentes (61) dicto emptori per pactum onus denunciandi et apelandi quod tempore evictionis requiritur, et si de dicta re (62) vendita ullo tempore aliqua lix vel questio mocta fuerit, dicto emptori vel suis heredibus promixerunt (63) dicti venditores omnem litem, questionem, controversia libellum et totum onus cause in se suscipere, prosequi, (64) finire et in causa perseverare usque ad finem litis omnibus suis iudiciis et expensis. Et si contingeret (65) quod de dicta re vendita ullo tempore aliqua lix vel questio mocta fuerit dicto emptori vel suis (66) heredibus et evicta fuerit in toto vel in parte vel si dicti venditores omnia et singula in presenti instrumento contenta (67) non observaverint quod licitum sit dicto emptori sua propria auctoritate sine requisictione iudicis vel potestatis (68) ingredi et stare tenutam et corporallem possessionem omnium bonorum dictorum venditorum ubicumque eligere (69) voluerit et ea bona vendere, donare, alienare et apud se iusto pretio retinere tanquam sua bona (70) propria iusto pretio empta usque ad integram soluctionem pretii dicte rei vendite, qu[e] sic evici contingerit (71) sui dampni, interesse et expensarum. Constituentes dicti venditores se solucturum et obsservaturum (72) hec omnia et singula in presenti instrumento contenta et conveniri posse pro omnibus et singulis in presenti instrumento contentis (73) observandis specialiter Ferrarie, Bononie et Venetiis et generaliter in omni alio loco, terra et foro diebus (74) feriatis, feriis aliquibus non obstantibus quibus sponte renunciantes expresse. Et promiserunt (75) dicti venditores non se apelare a sententia extimatorum Communis Ferrarie nec ab aliqua alia sententia qua (76) lata foret contra eos vel aliquem eorum vel in suis bonis ocaxione predicta et non dicere sententiam esse (77) nullam et si diserit [sic] vel se apelaverint promiserunt ex nunc prout ex tunc dictam apelationem et (78) nulitatem habere cassam vanam et nulius valoris. Preterea dicti venditores se et sua bona obligantes (79) per se et suos herеdes promiserunt dicto Iacobo presenti et recipienti se [facturos] et curaturos cum effectu (80) quod domina Oberta uxor dicti Merchadantis et domina Francischa uxor dicti Çilii et domina (81) Iacomina uxor dicti Flerii ad omnem requisictionem dicti Iacobi consentient dicte vendictioni (82) et omnibus et singulis supradictis et renunctiantes suo iuri ypotecharum et omni alii suo iuri generali et (83) speciali quod et quam dicte domine Oberta, Francischa et Iacomina habent vel habere possent in (84) supradicta re vendita tam ratione et ocaxione suarum doctium quam alia quamcumque ratione vel causa, et omne (85) ius eidem Iacobo remitent, et promictent dicto Iacobo de dicta re vendita ullo tempore aliquid (86) non pectere nec aliquam questionem movere, et de predictis facient dicto Iacobo solempnem (87) contractum cum obligatione bonorum dictarum dominarum Obertae [sic], Francische et Iacomine [pene a dictione] (88) cautellis et solepnitatibus necessariis et opportunis. Quam vendictionem et omnia et (89) singula supradicta promiserunt dicti venditores per se et suos heredes dicto emptori presenti, stipulanti et (90) recipienti pro se et suis heredibus firma et rata habere, tenere, actendere, observare et non contravenire (91) pro se vel alios aliqua ratione vel causa de iure vel de facto sub pena stipulatione promissa dupli pretii (92) dicte rei vendite et obligatione omnium suorum bonorum presentium et fucturorum, que bona se pro dicto emptore (93) et eius nomine constituentes precario possidere cum refectione dapnorum et expensarum, litis et extra, qua (94) pena soluta vel non, predicta omnia et singula firma permaneat. Et ad maiorem firmitatem (95) omnium predictorum predicti venditores sponte ad Sancta Dei Euangelia corporaliter tactis scripturis iuraverunt (96) predicta omnia et singula firma et rata habere, tenere, actendere, observare et non contravenire aliqua ratione (97) vel causa [quam] dici vel excogitari possit. (98) Ego Petrus filius domini Boniohanis notarii de Laveçolis imperiali auctoritate notarius Ferrarie publicus predictis omnibus presens fui et rogatus scribere scripssi.
Комментарий линвистический
Документ составлен на средневековой латыни области Эмилия-Романья. Самым заметным отличием средневековой латыни в рукописных памятниках служит замена дифтонгов “ae” и “oe” классической латыни одной буквой “e”.
Техническая дата
1359-05-26
Дата создания (внутренняя датировка)
Anno eiusdem Nativitatis Millesimo trecentesimo quinquagesimo nono indictione duodecima die vigesimosexto mensis Maii.
Дата создания (точная)
1359-05-26
Обоснование датировки
Дата указана в тексте.
Век
XIV в.
Комментарий палеографический
Документ написан нотариальным курсивом на основе минускула. Строчные буквы являются основными в документе. Прописные буквы используются при написании имён собственных и после точек, обозначающих окончание смыслового предложения. Особо прописаны и выделены прописные буквы слов, начинающих новый отрывок текста. Повсеместно присутствуют знаки сокращения. Союз “et” преимущественно пишется полностью, но в ряде случаев заменен особым знаком. Для записи чисел используется пропись.
Комментарий исторический
Поземельные отношения в XIII–XIV веках заняли особое место в экономике Феррары. Большую часть феррарских актов представляют сделки с недвижимостью. Объектом сделок является земля с постройками в городе, участки земли под пашней, виноградником, лугом, с садом, огородом, с домами и без них в округе. Среди них немалое число договоров купли-продажи, контрактов, устанавливавших право собственности на недвижимость, приобретенную у частных лиц. Свободная купля-продажа земли получает в это время все большее распространение. Как утверждают исследователи Феррары, находившаяся в обращении земля была свободна от всякой феодальной зависимости и население ее не несло феодальных повинностей. Такое стремление к сосредоточению в своих руках земель в городе и округе характерно и для богатых горожан, и для городского нобилитета, оно характерно не только для Феррары XIII–XV веков. Причина стремления к приобретению недвижимости кроется не только в том, что это и в те времена было надежным способом вложения средств с целью получения прибыли. Другая, не менее веская причина приобретения земель в округе убедительно раскрыта в работах И.А. Красновой, отметившей для второй половины XIV–XV веков возрастающую тенденцию инвестиций в земельную собственность за городом у представителей средних и низших слоев флорентийских граждан. Флорентийцы стремились к созданию компактных комплексов, что способствовало более рациональной организации использования приобретенной земли и эффективности управления хозяйством. Земли в округе, как доказывает Краснова, являлись источником припасов – хлеба, масла и вина, как необходимого ресурса выживания в условиях частых продовольственных кризисов. Следует подчеркнуть при этом, что представленным актом земля предоставляется покупателю в собственность, а не на меньших основаниях. Об этом говорят следующие формулы: продавец указанный участок земли покупателю «dedit, concessit atque vendidit iure proprio… inperpetuum – дал, предоставил и продал… навсегда»; «ad habendum, tenendum, possidendum et quicquid sibi suisque filiis et heredibus in perpetuum placuerit faciendum – для обладания, держания, владения и совершения навсегда всего, что будет угодно [покупателю], его детям и наследникам». Именно так феррарские акты выражали всю полноту предоставляемого покупателю права на вещь, сопоставимую с правом собственности. Формуляр акта содержит кроме обычных заградительных и охранительных формул, клятвенное обязательство участниц сделки не прибегать к привилегиям, обеспечивавшим защиту женских прав и не опротестовывать договор.
Место создания
Топонимический комментарий
Локальная дата определяет, что договор заключен в Ферраре, в Феррарском соборе (Ferrarie in Maiori ecclesia Ferrariensis).

© 2024 Санкт-Петербургский Институт истории РАН

Войти